Koolhovens Keuze- 30 oktober '25
The Great Race (Blake Edwards, 1965)
Er zijn weinig films die ik in mijn jeugd vaker heb gezien dan The Great Race met de geweldige Jack Lemmon en Tony Curtis in de hoofdrollen, simpelweg omdat de film regelmatig op de Nederlandse en Vlaamse televisie kwam. Later was het ook een van de eerste films die ik (opgenomen van TV) op VHS had, dus zag ik hem ook regelmatig. Weer later kwam de film uit op DVD en zag ik de film nog een aantal keer. De laatste paar keer zag ik de film met mijn kinderen; ook dat was een succes.
Ik vind het dus vreemd dat ik eigenlijk nooit meer wat over de film hoor. Mensen onder de 30 lijken hem niet te kennen, mensen van mijn leeftijd lijken de film vergeten. Terwijl het de perfecte film is voor een (lange) filmmiddag voor de hele familie.
Tony Curtis speelt The Great Leslie, een professionele waaghals, die een groep autofabrikanten zo gek krijgt dat ze een race van New York naar Parijs organiseren, omdat dit goed zal zijn voor de verkoop van auto's. Zijn aartsvijand, Professor Fate (heerlijk gespeeld door Jack Lemmon), schrijft zich ook in en is vastberaden om de race te winnen, hierin bijgestaan door Peter Falk (vlak voor zijn doorbraak als de detective Columbo). Uit onverwachte hoek is er ook nog concurrentie van Natalie Wood als de feministe Maggie DuBois, die verslag wil doen voor de krant, van binnenuit.
De film is een enorme, uitbundige ode aan de slapsticktraditie van de vroege cinema. Blake Edwards, bekend van onder meer de Pink Panther-films, trok hier alles uit de kast: gigantische decors, honderden figuranten, en de grootste taartgevecht-scène uit de filmgeschiedenis (letterlijk – er werden zo’n 4000 taarten gebruikt). The Great Race is een soort kruising tussen Around the World in 80 Days en Wacky Races, maar dan gefilmd met het vakmanschap en de grandeur van klassiek Hollywood.
De film is niet subtiel, maar dat hoeft ook niet. Alles is groot, kleurrijk en cartoonesk. De acteurs hebben er zin in, maar vooral Jack Lemmon valt op. Hij speelt met zichtbaar plezier zijn dubbelrol als de snode Professor Fate én diens dronken dubbelganger, de prins van Potzdorf, in een soort parodie op The Prisoner of Zenda.
Wat The Great Race bijzonder maakt, is dat het zowel een parodie op oude avonturenfilms is als een liefdevolle reconstructie ervan. Edwards drijft de clichés van heroïek, romantiek en slapstick op tot het uiterste, maar je voelt in alles zijn bewondering voor het oude Hollywood. De film is bovendien schitterend geschoten in Panavision en Technicolor, en elk frame lijkt ontworpen om je eraan te herinneren dat film ooit iets feestelijks was.
De speelduur (ruim tweeënhalf uur) schrikt misschien af, maar dat hoort juist bij de charme: dit is een film die tijd neemt voor zijn grappen, zijn decors en zijn personages. Het hele The Prisoner of Zenda-stuk is een uitstapje bínnen een verhaal, zoals je nu zelden ziet en ik vind het heerlijk. The Great Race is een groot, warm eerbetoon aan een tijd waarin film nog vooral bedoeld was om te vermaken - en dat doet hij nog steeds. Ideaal dus voor de aankomende regenachtige zondagmiddagen.
Bekijk hier de trailer | Vraag hier de licentie aan
Groet,
Martin Koolhoven