Column Jeroen Huijsdens mei

Er is iets aan de hand

Er lijkt iets te veranderen in het filmbezoek in Nederland. En niemand lijkt precies te weten wat we er tegen moeten doen. Laat mij het even snel proberen uit te leggen. Kijk, corona zette de filmwereld op z'n kop. Filmproducties kwamen stil te liggen, bioscopen moesten sluiten en filmdistributeurs gingen op zoek naar alternatieven. De streamingplatformen leken een deel van het antwoord voor het thuiszittende publiek. De platformen schoten dan ook als paddenstoelen uit de grond.

Net toen de pandemie achter ons lag en de filmsector de draad weer echt wilde oppakte, gooiden de stakingen in Hollywood roet in het eten. Amerikaanse producties werden opnieuw uitgesteld en bioscopen moesten weer schakelen en hun prognoses voor 2024 bijstellen. Gelukkig waren er de analisten die de bioscoopsector sussende woorden toespraken: in 2025 komt het allemaal weer helemaal goed. Ondertussen werd aan de andere kant van het speelveld duidelijk dat het in de lucht houden van een streamingdienst geen goedkope opgave is. Ook niet als je, zoals dat zo mooi heet, een specifieke niche bedient. Gevolg: stijgende abonnementsprijzen en nieuwe licentieafspraken. Maar er verschenen ook signalen van een dreigende shake-out aan de horizon.

Wat ik er eigenlijk mee wil zeggen is dat er elke keer van alles gebeurt waardoor de filmsector flink door elkaar wordt geschud. Dat is op zich niet nieuw, al volgt het elkaar nu wel heel snel op. In het verleden leidde al dat geschud altijd tot - veelal technologische - innovaties die ervoor zorgden dat het bezoek aan bioscopen en filmhuizen weer stegen. Maar dienen die zich nu ook weer aan? Of is het onderliggende kijkgedrag van de consument zo aan het veranderen dat we deze keer echt anders naar de sector moeten kijken? En die sector ook anders naar zichzelf?

Kijkt de Nederlander in die nieuwe werkelijkheid liever naar een van de vele, goede Nederlandse series dan dat ze voor een Nederlandse film naar de bioscoop gaan? Komt de Nederlander alleen nog van de bank voor grote spectaculaire bioscoopproducties zoals Oppenheimer en Dune en bekijken ze de rest wel via een streamer? Spendeert een deel van de Nederlanders hun tijd niet liever aan meerdere YouTube- en TikTok-filmpjes in plaats van aan een twee uur durende film?

Of kijken bioscopen, filmtheaters, distributeurs en producenten elkaar begin 2026 weer tevreden aan en zeggen ze: "Wat een geweldig jaar was 2025! Wie had dat toch durven voorspellen?"

Jeroen Huijsdens
Filmtaal.nl